Oczekiwane zmiany w ViaToll nareszcie przyjęte

W dniu 28 lipca 2014 roku przekazano Senatowi RP do akceptacji długo oczekiwaną ustawę o zmianie ustawy o drogach publicznych, dotycząca w szczególności warunków i zasad nakładania kar pieniężnych za naruszenie przepisów związanych z opłatami za przejazd po drogach objętych opłatą elektroniczną – w skrócie: Viatoll. Ustawa przewiduje przede wszystkim zmianę wysokości kary pieniężnej za naruszenie obowiązku uiszczenia opłaty; z dotychczasowych 3000 zł kary za każde naruszenie, po wejściu w życie zmiany kara będzie wynosić 500 zł, jeżeli naruszenie związane jest z ruchem zespołu pojazdów, gdzie pojazdem ciągnącym jest samochód osobowy, oraz 1500 zł w pozostałych przypadkach. Z kolei w przypadku, gdy kierujący porusza się pojazdem z nieprawidłowo ustawionym urządzeniem ViaBox, lub nie opuści niezwłocznie drogi płatnej w przypadku niesprawności urządzenia ViaBox, kara pieniężna będzie wynosić odpowiednio 250 zł – samochód osobowy z przyczepą oraz 750 zł w pozostałych przypadkach.

Wprowadzono także różnych adresatów kar pieniężnych: właściciel pojazdu (posiadacz) podlegać będzie odpowiedzialności, jeśli pojazd będzie poruszał się bez uiszczenia opłaty (bez urządzenia ViaBox) lub kierujący nie opuści niezwłocznie drogi płatnej w przypadku uszkodzenia ViaBox’a. Kierujący będzie ponosił odpowiedzialność wówczas, gdy nie umieści w sposób prawidłowy ViaBoxa na szybie oraz nie dokona odpowiednich ustawień (przełącznik: pojazd – zespół pojazdów).

Nowelizacja przewiduje również ograniczenie możliwej liczny nałożonych kar. Mianowicie zarówno na właściciela (posiadacza) pojazdu jak i na kierowcę, nie może być nałożona więcej niż jedna kara za naruszenia popełnione w trakcie jednej doby (0:00 – 24:00) polegające na:

1. nieuiszczeniu opłaty drogowej (firma),
2. naruszeniu obowiązku zjechania z drogi płatnej w przypadku uszkodzenia ViaBox’a (firma),
3. nieprawidłowe ustawienie ViaBox’a lub nieprawidłowe jego ustawienie (kierowca).

Ponadto jeżeli w wyniku nieprawidłowego umieszczenia ViaBox’a na szybie (bądź jego nieumieszczenie w ogóle) dojdzie do nieuiszczenia opłaty drogowej, odpowiedzialność spoczywa na kierowcy, a nie na użytkowniku / posiadaczu pojazdu. Pozostawiony został administracyjny charakter sprawy – zarówno na posiadacza / użytkownika pojazdu, jak i na kierowcę, kara będzie nakładana w drodze decyzji administracyjnej.

Nowelizacja zniosła rygor natychmiastowej wykonalności – kara pieniężna jest uiszczana wówczas, gdy decyzja o nałożeniu kary stała się prawomocna (czyli ukarany skorzystał z możliwości odwoławczych i kara została utrzymana). Co istotne, Główny Inspektor Transportu Drogowego nie będzie już wysyłał wezwań o wskazanie sprawców naruszeń popełnionych rok czy 2 lata wcześniej. Od wejścia w życie ustawy nie będą podlegały ukaraniu naruszenia, jeżeli od ich popełnienia minie więcej niż 180 dni.

Ustawa przewiduje także pełną abolicję dla sprawców naruszeń popełnionych przed wejściem w życie ustawy. Zgodnie z art. 5 nowelizacji nie wszczyna się postępowania w zakresie naruszeń związanych z ViaToll popełnionych przed dniem wejścia w życie nowelizacji.

Niestety jest też zła wiadomość – nowelizacja wejdzie w życie dopiero po 3 miesiącach od jej ogłoszenia. Do czasu wejścia w życie nowelizacji ITD jest zobowiązane do nakładania kar na zasadach dotychczasowych (3000 zł kary za naruszenie obowiązku uiszczania opłat).