PROCEDURA DELEGOWANIA DO AUSTRII

W dniu 1 stycznia 2017 roku weszła w życie austriacka ustawa o zwalczaniu dumpingu płacowego i socjalnego (Bundesgesetz, mit dem ein Gesetz zur Bekämpfung von Lohn- und Sozialdumping – STF: U. Nr 44/2016). Wzorem przepisów wprowadzonych wcześniej m.in. w Niemczech i we Francji, również Austria postanowiła wprowadzić do swojego porządku prawnego procedury delegowania określone w przepisach dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/67/UE z dnia 15 maja 2014 r.w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym.

Chociaż regulacje dotyczące płacy minimalnej nie są w Austrii niczym nowym, to wprowadzone z dniem 1 stycznia 2017 regulacje wprowadziły nowość w postaci bezpośredniego odniesienia kwestii płacy minimalnej do przewoźników w transporcie międzynarodowym i kabotażowym. Jak wynika z komentowanych przepisów (zwanych dalej LSD-BG) obowiązki związane z płacą minimalna dotyczą procedur przewozowych realizowanych w ramach kabotażu bądź z załadunkiem/rozładunkiem w Austrii (par. 1 ust. 5 pkt 7 ustawy LSD-BG). Przepisy powyższe nie mają zatem zastosowania do procedur tranzytowych.

Ustalenie prawidłowej wysokości płacy minimalnej powinno odbyć się w zgodzie z uregulowaniami układu zbiorowego (Kollektivvertrag für das Güterbeförderungsgewerbe), którego treść została opublikowana na stronie internetowej TUTAJ. Przepisy LSD-BG określają warunki delegowania pracowników na terytorium Austrii, w tym nakładając obowiązki w zakresie zgłaszania faktu delegowania, dokumentowania czasu pracy oraz wypłaty należnego wynagrodzenia.

PROCEDURA DELEGOWANIA

Głównym obowiązkiem podmiotu delegującego pracowników do pracy na terytorium Austrii jest wypełnienie formularza delegowania, zawartego na stronie internetowej TUTAJ. Formularz jest też dostępny w języku polskim (patrz: górna belka, wszelkie objaśnienia są także określone w języku polskim). Formularz składa się z 7 głównych punktów obligatoryjnych do wypełnienia. Ponieważ formularz ten ma uniwersalne zastosowanie (nie tylko do transportu ale również w budownictwie, usługach medycznych itp.), jego zastosowanie konkretnie do procedur transportowych może sprawić nieco trudności. Zgłoszenie delegowania może odbyć się wyłącznie w formie elektronicznej (nie ma możliwości wysłania formularza faksem bądź e-mailem). Ponadto poleca się wypełnianie formularzy w systemie Windows, ponieważ system Android (telefony komórkowe i tablety) maja problem z właściwym przyporządkowaniem danych. Formularz powinien być wypełniony w sposób następujący:

W punkcie 1 formularza: dane podmiotu realizującego przewóz drogowy (dane pracodawcy). Wszystkie dane oznaczone gwiazdką należy obligatoryjnie wypełnić.

W punkcie 2 formularza: osoba uprawniona do reprezentacji podmiotu przed organem (osoba podlegająca odpowiedzialności karnej za działanie podmiotu). Przyjmuje się że jest to osoba uprawniona wg przepisów krajowych, tj. wykazana w rejestrze CIDG bądź w KRS. Przepisy LSD-BG pozwalają na przeniesienie tejże odpowiedzialności na osobę trzecią poprzez sporządzenie dla niej pisemnego ustanowienia odpowiedzialnego przedstawiciela na podstawie § 24 ust. 1 pkt 1 austriackiej ustawy o zwalczaniu dumpingu płacowego i socjalnego (LSD-BG). Takie ustanowienie należy przesłać drogą elektroniczną razem z formularzem ZKO1-A i podpisanym oświadczeniem o wyrażeniu zgody ZKO1-Z. Dopiero po wpłynięciu ustanowienia do Centralnej Jednostki Koordynującej nabiera ono ważności (patrz odnośne objaśnienia Odpowiedzialny przedstawiciel ZKO2).

W punkcie 3 formularza: Osoba upoważniona do kontaktu zgodnie z § 23 federalnej ustawy o zwalczaniu dumpingu płacowego i socjalnego LSD-BG. Zgodnie z par. 22 ustawy w przypadku procedur transportowych rolę osoby upoważnionej do kontaktu pełni kierowca i to on powinien mieć do dyspozycji wszelkie dokumenty dotyczące spełnienia warunków określonych w LSD-BG. W tej rubryce należy zaznaczyć opcję „osoba z kręgu pracowników oddelegowanych do Austrii) i wskazać dane kierowcy.

Zgodnie z przepisami ustawy kierowca powinien mieć przy sobie następujące dokumenty:

1. a) dokument E-101 na podstawie rozporządzenia 1408/71 lub dokument A1 wg rozporządzenia (WE) 883/04 potwierdzający objęcie ubezpieczeniem społecznym w kraju zatrudnienia na cały okres delegowania w języku niemieckim,
2. b) kopia formularza delegowania (bądź wersja elektroniczna),
3. c) jeżeli pracownik nie jest obywatelem UE, EOG bądź Konfederacji Szwajcarskiej, zezwolenie na pracę (wydane przez Urząd Wojewódzki) bądź oświadczenie o powierzeniu pracy (wydane przez PUP),
4. c) kopia umowy o pracę (w języku angielskim bądź niemieckim),
5. d) dokumentacja płacowa – lista płac, potwierdzenie przelewu (wypłaty) wynagrodzenia, dokumentacja ustalająca poziom (wysokość) wynagrodzenia, ewidencja czasu pracy.

Niestety komentowana ustawa nie zawiera precyzyjnych zapisów odnośnie długości okresu przechowywania wskazanych dokumentów. Poleca się zatem, aby w przypadku standardowych incydentalnych przewozów na terenie Austrii kierowca posiadał dokumentację wskazaną w w pkt a-c, zaś dokumentacja płacowa wyłącznie z ostatniego miesiąca (o ile w ostatnim miesiącu taki transport był wykonywany).

W punkcie 4 formularza należy umieścić dane dotyczące zleceniodawcy procedury przewozowej (nadawca). Należy dokonać wpisu zarówno zleceniodawcy austriackiego, jak i innego. Uwaga na kod pocztowy: w przypadku zleceniodawcy spoza Austrii należy wpisać w polu kodu cyfrę 9999, zaś prawidłowy kod należy podać w polu adresu.

W punkcie 5 formularza należy określić okres delegowania. Ponieważ w pkt 6 formularza jako miejsce delegowania wskazujemy „pojazd”, teoretycznie mając stałe miejsce delegowania można ustalić dłuższy okres delegowania. Wg informacji austriackiego Ministerstwa Spraw Socjalnych najlepiej wpisywać okres do 3 miesięcy.

W punkcie 6 formularza: należy określić szczegółowo miejsce delegowania (miejsce załadunku lub rozładunku, zaś przy kabotażu każde z tych miejsc). Jeden formularz umożliwia wskazanie do 5 miejsc delegowania pracownika. W przypadku kierowcy należy w polu „adres” wpisać „Fahrzeug”, a w rubryce miejscowość „Osterreich”.

W punkcie 7 formularza: Informacja dotycząca miejsca obowiązkowego przechowywania dokumentacji o dokonaniu zgłoszenia pracowników ORAZ dokumentacji płacowej zgodnie z § 19 ust. 3 pkt 9 austriackiej ustawy o zwalczaniu dumpingu płacowego i socjalnego – NIE DOTYCZY PRACOWNIKÓW Z BRANŻY TRANSPORTOWEJ.

W punkcie 8 formularza zamieszcza się dane pracownika delegowanego do Austrii. W punkcie „Numer ubezpieczenia społecznego” należy wpisać nr PESEL. Określenie stanowiska pracy musi się odbyć zgodnie z układem zbiorowym Kollektivvertrag für das Güterbeförderungsgewerbe (stanowiska jak poniżej). Główne dane które należy określić to charakterystyka pojazdu (DMC, ilość osi, staż pracy). Kolejna informacja to początek zatrudnienia: tutaj należy wpisać datę delegowania! (a nie początek zatrudnienia w firmie!). Analogicznie w rubryce „przewidywany czas trwania” należy wpisać przypuszczalną datę zakończenia delegowania (należy wpisać te same informacje jak w punkcie 5). Odnośnie kwestii określenia godzin rozpoczęcia i zakończenia pracy należy wpisać dowolne dane (brak możliwości określenia w transporcie – najlepiej od 00:00 do 23:59, średnia ilość godzin 10:00)

W punkcie 9 formularza: należy określić wynagrodzenie w euro zgodnie z układem zbiorowym odpowiednio do parametrów zatrudnienia kierowcy. Przy określaniu „początek pracy u zagranicznego pracodawcy” należy wpisać datę zatrudnienia (w polskim przedsiębiorstwie delegującym pracownika).

W punkcie 10 formularza: inne informacje związane z procedurą delegowania (po niemiecku). Należy wpisać wyraz Rahmenmeldung (zgłoszenie ramowe)

W punkcie 11 formularza: wypełniać dla obywateli państw trzecich (spoza UE, EOG i Szwajcarii): zezwolenie na zatrudnienie pracownika w kraju, w którym pracodawca ma swoją siedzibę. Należy uzupełnić kolejno: organ wydający zezwolenie o pracę (lub oświadczenie o powierzeniu pracy), okres ważności zezwolenia, sygnatury (numery) właściwych dokumentów, data wystawienia. W rubryce „Zezwolenie na pobyt w państwie siedziby” należy wpisać słowo „tak” (uwaga! nie wypełniać formularza w punkcie 11 jeżeli pracownik jest obywatelem UE, EOG lub Konfederacji Szwajcarskiej!).

W punkcie 12 formularza: wypełniać dla obywateli państw trzecich (spoza UE, EOG i Szwajcarii): zezwolenie na pobyt pracownika w kraju. Wpisać dane dokumentu na podstawie którego osoba z kraju trzeciego jest uprawniona do pracy na terytorium Polski (najczęściej dane dot. wizy pracowniczej).

Pod punktem 12 formularza znajduje się miejsce na ewentualne uwagi (może pozostać puste). Jeżeli wszystkie dane się zgadzają, należy kliknąć przycisk „dalej”.

Po kliknięciu przycisku dalej pojawi się strona kontrolna formularza w celu ostatecznego sprawdzenia danych i potwierdzenia ich prawidłowego wpisu.

Po naciśnięciu przycisku dalej pojawi się informacja podsumowująca oraz link do pobrania formularza w formie drukowanej (w celu przekazania kierowcy przed realizacją transportu).

ZASADY ROZLICZANIA WYNAGRODZENIA:

Rozliczenie czasu pracy oraz wynagrodzenia wg przepisów austriackich powinno być przeprowadzone z uwzględnieniem następujących kwestii:

1. czas pracy oblicza się na podstawie warunków określonych w dyrektywie 15/2002. Dodatek za godziny nadliczbowe wynosi 50% stawki podstawowej (przekroczenie 12 godzinnej dziennej bądź 40 godzinnej tygodniowej normy czasu pracy); za pracę w godzinach nadliczbowych w dniach świątecznych przysługuje dodatek 100%; wynagrodzenie za dyżur (oczekiwanie na promie, podczas transportu koleją) wynosi połowę stawki godzinowej,

2. wynagrodzenie powinno być wypłacone do końca miesiąca w którym świadczona była praca, chyba że strony umówią się inaczej.

3. zwrot kosztów podróży służbowych – maksymalny kwota zwrotu kosztów podróży służbowych wynosi 26,40 euro / doba. W przypadku podróży krótszych niż doba, jednak trwających dłużej niż 3 godziny, przysługuje zwrot kosztów w wysokości 1/12 stawki diety. Ryczałt noclegowy wynosi maksymalnie 15 euro za noc pod warunkiem wyposażenia pojazdu w miejsce sypialne (w innym przypadku zwrot kosztów równy faktycznie poniesionym kosztom, np. wg rachunku z motelu itp).

4. zgodnie z przepisami dyrektywy 96/71/WE do płacy minimalnej można zaliczyć wartość diety (po pomniejszeniu jej o wartość równą ilości godzin razy 1/12 ustalonej wartosci diety, np: kierowca w danym dniu pracował 5 godzin w Austrii; otrzymał pełną dietę 25 Euro; wartość 1/12 diety to 2,08 E; zatem z kwoty 25 Euro odejmujemy 5×2,08 Euro co daje 10.4 Euro; resumując do płacy minimalnej w tej dobie możemy zaliczyć 25-10,4=14,6 Euro wypłaconych tytułem diet). W przypadku ryczałtów noclegowych do płacy minimalnej zaliczamy wyłącznie wartość wykraczającą poza stawkę 15 Euro za noc (jeżeli kierowca ma wypłacany ryczałt noclegowy w wysokości 25 Euro to do płacy minimalnej zaliczamy 25-15=10Euro).

WYSOKOŚĆ WYNAGRODZENIA:

Przepisy Kollektivvertrag für das Güterbeförderungsgewerbe przewidują następujące kategorie zaszeregowania (wg tych kategorii należy wpisać w formularzu rodzaj wykonywanej pracy oraz stawkę minimalną):

Kategoria 1 – do formularza w dziale 8.1 w rubryce „rodzaj wykonywanej pracy” wpisać: Hilfsarbeiter, Garagenarbeiter, Traktorfahrer, Mitfahrer und Kraftfahrer für LKW bis 3,5 t Gesamtgewicht

Kategoria 2 – do formularza w dziale 8.1 w rubryce „rodzaj wykonywanej pracy” wpisać: Kraftfahrer für LKW über 3,5 t Gesamtgewicht mit bis zu 3 Achsen

Kategoria 3 – do formularza w dziale 8.1 w rubryce „rodzaj wykonywanej pracy” wpisać: Kraftfahrer für LKW über 3,5 t Gesamtgewicht mit mehr als 3 Achsen

Kategoria 4 – do formularza w dziale 8.1 w rubryce „rodzaj wykonywanej pracy” wpisać: Kraftfahrer für Kraftwagenzüge und Sattelkraftfahrzeuge sowie selbstfahrende Arbeitsmaschinen, Partieführer und Platzmeister

Kategoria 5a – do formularza w dziale 8.1 w rubryce „rodzaj wykonywanej pracy” wpisać: Kraftfahrer mit Lenkerausbildung aufgrund der §§ 2, 11 und 14 des Gefahrgutbeförderungsgesetzes, BGBl. I Nr. 145/1998 i.d.j.g.F., an den Kalendertagen, an denen ein Einsatz zur Beförderung gefährlicher Güter erfolgt (ausgenommen Lohnkategorie 7), sowie Kraftfahrer, die zur Führung von Kränen ab 10 Metertonnen (Hebeleistung) eine Prüfung abgelegt haben

Kategoria 5b – do formularza w dziale 8.1 w rubryce „rodzaj wykonywanej pracy” wpisać: Professionisten mit abgeschlossener Lehrausbildung – bei ausschließlicher Verwendung als solche – gebührt der kollektivvertragliche Mindestlohn ihrer Branche. Die Anrechnung von Betriebszugehörigkeitsjahren für die Einstufung in den Kollektivvertrag der jeweiligen Branche erfolgt nach den Bestimmungen des Kollektivvertrages für Arbeiter im Güterbeförderungsgewerbe.

Kategoria 6.1 – do formularza w dziale 8.1 w rubryce „rodzaj wykonywanej pracy” wpisać: Kraftfahrer für LKW über 3,5 t Gesamtgewicht mit bis zu 3 Achsen

Kategoria 6.2 – do formularza w dziale 8.1 w rubryce „rodzaj wykonywanej pracy” wpisać: Kraftfahrer für LKW über 3,5 t Gesamtgewicht mit mehr als 3 Achsen

Kategoria 6.3 – do formularza w dziale 8.1 w rubryce „rodzaj wykonywanej pracy” wpisać: Kraftfahrer für Kraftwagenzüge und Sattelkraftfahrzeuge

Kategoria 7 – do formularza w dziale 8.1 w rubryce „rodzaj wykonywanej pracy” wpisać: Kraftfahrer, die überwiegend in der Tankstellenbelieferung und für Endverbraucher im Mehrproduktebetrieb eingesetzt sind, bei der Beförderung von Dieselkraftstoff, Vergaserkraftstoff und Heizöl

DOKUMENTY W POJEŹDZIE

W celu udokumentowania faktu przestrzegania austriackich postanowień dot. płacy minimalnej kierowca w trakcie przewozu powinien posiadać w kabinie i okazać na żądanie organu kontrolnego następujące dokumenty:

• Umowa o pracę (może być w języku angielskim i oczywiście w niemieckim)
• Karta (lista) płac (w języku niemieckim)
• Potwierdzenie otrzymywania wynagrodzenia (w języku niemieckim)
• Zapis wynagradzania i czasu pracy (w języku niemieckim)
• Dokumenty potwierdzające kwalifikację grupy płacowej (w języku niemieckim)
• ZUS-owski formularz A1 (jeśli kierowca podlega ubezpieczeniu)